ساختمان و انواع آن
ساختمان چیست؟ ساختمان به هر نوع سازهای گفته میشود که برای اقامت، کار، تجارت، صنعت، آموزش و سایر فعالیتهای انسانی طراحی و ساخته میشود. ساختمانها معمولاً به صورت دائمی و برای مدت طولانی ساخته میشوند و میتوانند شامل ساختمانهای مسکونی، تجاری، اداری، صنعتی، آموزشی، بهداشتی و ساختمانهای عمومی مانند بیمارستانها، مدارس و مراکز تفریحی باشند.
ساختمانها معمولاً از مواد ساختمانی مانند بتن، آجر، فولاد و چوب ساخته میشوند و شامل بخشهای مختلفی مانند بنا، سقف، دیوارها، پنجرهها و درها، سیستمهای برقی و مکانیکی و سایر اجزا مورد نیاز برای استفاده انسانها است.
طراحی و ساخت یک ساختمان شامل مراحل مختلفی مانند بررسی نیازها و اهداف، طراحی معماری و سازه، محاسبات مهندسی، تأمین مواد و ساخت، و نهایتاً بهرهبرداری و نگهداری است. ساختمانها با توجه به استفادههای مختلف، قوانین و مقررات ساختمانی و نیازهای اجتماعی و فرهنگی هر منطقه، به صورت منحصربهفرد و با توجه به شرایط خاص ساخته میشوند.
در این مقاله قصدا داریم ساختمان و انواع آن و همچنین اجزای سازندهی ساختمان و مراحل ساخت ساختمان را بررسی کنیم؛ تا انتهای مقاله با ما همراه باشید
انواع ساختمان
ساختمانها به طور کلی میتوانند در انواع مختلفی طبقهبندی شوند، که در این بخش انواع ساختمانها را بررسی میکنیم.
- ساختمانهای مسکونی: این ساختمانها برای اقامت و سکونت افراد طراحی و ساخته میشوند، از جمله خانهها، ویلاها، آپارتمانها و ساختمانهای مسکونی چند واحدی.
- ساختمانهای تجاری: این ساختمانها برای انجام فعالیتهای تجاری به کار میروند. از جمله فروشگاهها، بازارها، ادارات، هتلها، رستورانها و غیره
- ساختمانهای صنعتی: این ساختمانها به منظور تولید، عملیات صنعتی و فرآوری مواد استفاده میشوند. مثالهایی شامل کارخانهها، سولهها، انبارها و ساختمانهای صنعتی مختلف است.
- ساختمانهای آموزشی: این ساختمانها برای ارائه خدمات آموزشی و آموزشگاهی طراحی و ساخته میشوند. از جمله مدارس، دانشگاهها، کتابخانهها و غیره
- ساختمانهای بهداشتی: این ساختمانها برای ارائه خدمات بهداشتی و درمانی مورد استفاده واقع می شوند. مثالهایی شامل بیمارستانها، کلینیکها، مراکز بهداشتی، درمانگاه ها و غیره
همچنین، بر اساس سبکهای معماری و ویژگیهای خاص، ساختمانها میتوانند به انواع دیگری نظیر ساختمانهای تاریخی، ساختمانهای برج، ساختمانهای سبز و ساختمانهای هوشمند تقسیم شوند.
اجزای سازنده ساختمان
ساختمانها از اجزای مختلفی تشکیل شدهاند که هر کدام نقش وظیفهای خاص در سازگاری و عملکرد ساختمان دارند. برخی از اجزای سازندهی ساختمان به شرح زیر هستند:
- بنا (پایه): بنا یا پایه ساختمان، بخشی است که وزن ساختمان را بر روی زمین تحمل میکند. این بخش به عنوان پایهای استوار برای ساختمان عمل میکند و معمولاً از بتن مسلح یا فلز ساخته میشود.
- دیوارها: دیوارها، عنصری باربر و جداکنندهی داخلی و خارجی ساختمان هستند. آنها به عنوان حفاظ و سپر برای فضاهای داخلی و خارجی عمل میکنند و میتوانند از موادی مانند آجر، بتن، سیمان، چوب و فلز ساخته شوند.
- سقف: سقف، بخشی است که ساختمان را از بالا پوشش میدهد. این بخش به عنوان پوشش محافظ برای ساختمان عمل میکند و میتواند از مواد مختلفی مانند بتن، فلز، سیمان فیبر، چوب یا سرامیک ساخته شود.
- پنجرهها و درها: پنجرهها و درها در دیوارها قرار میگیرند و وظیفهی تأمین نور، هوا و ورود و خروج افراد را دارند. آنها معمولاً از چوب، آلومینیوم، PVC و شیشه ساخته میشوند.
- سیستمهای سازهای: سیستمهای سازهای شامل ستونها، بالابندها، تیرها و دیگر اجزای سازهای است که وزن ساختمان را تحمل کرده و بارهای ساختمانی را به بنا منتقل میکنند. این سیستمها معمولاً از فولاد، بتن یا چوب ساخته میشوند.
- سیستمهای برقی و مکانیکی: این سیستمها شامل تأمین برق، تأمین آب، سیستمهای تهویه، سیستمهای گرمایش و سرمایش، سیستمهای روشنایی و سایر تجهیزات برقی و مکانیکی مورد نیاز ساختمان هستند.
- پوششها و مصالح داخلی: شامل پوششهای دیواری، کفپوشها، سرامیک، کابینتها، نما و دکوراسیون داخلی ساختمان است.
- سیستمهای ایمنی: شامل آتشنشانی، اعلام حریق، سیستمهای اعلام سرقت و سیستمهای ایمنی دیگر است.
- نما: نما بخش بیرونی ساختمان است. این شامل اجزای مختلفی مانند ترکیبات معماری، سیستمهای عایقبندی، پوششها، پنلها و نمای ساختمان است.
البته لازم به ذکر است که یک ساختمان از اجزای زیادی تشکیل شده است ولی ما سعی کردهایم به طور خلاصه در این بخش راجعبه آن صحبت کنیم.
مراحل ساخت ساختمان
مراحل ساخت یک ساختمان از چند مرحله مهم تشکیل شده است. ابتدا باید اقدام به برنامهریزی و طراحی ساختمان کنیم. در این مرحله، نقشهها و طرحهای دقیق ساختمان تهیه میشوند و انتخاب مواد و تجهیزات مناسب انجام میشود. سپس به مرحله اجرایی و احداث ساختمان میپردازیم. این مرحله شامل اجرای پیسازی، ساخت بنا، نصب تجهیزات و تکمیل ساختمان است. بعد از اتمام اجرای پروژه، مرحله آزمون و تحویل به مالک انجام میشود تا از کیفیت و اطمینان از عملکرد ساختمان اطمینان حاصل شود. در نهایت، مرحله بهرهبرداری از ساختمان شروع میشود که شامل استفاده از امکانات و نگهداری منظم ساختمان به منظور تضمین عمر طولانی و عملکرد بهینه آن میشود.
ساختمان خود را با نقشه کشی و نقشه برداری آغاز کنید
وقتی تصمیم به ساخت یک ساختمان جدید میگیرید، ابتدا نیاز دارید که یک نقشه دقیق برای پروژه خود داشته باشید. نقشه کشی و نقشه برداری از مراحل اولیه ساخت ساختمان هستند که نقشههای دقیقی از تمامی جزئیات ساختمان شما ایجاد میکنند. این اطلاعات حائز اهمیت هستند تا در مراحل بعدی ساختمان، مشکلاتی جلوگیری شود.
گودبرداری: پایه ساختمان را ایجاد کنید
گودبرداری مرحله بعدی ساخت ساختمان است. در این مرحله، یک چاه یا پایه برای ساختمان شما حفر میشود. این مرحله بسیار حائز اهمیت است چراکه پایهای است که ساختمان شما بر آن بنا میشود.
قالب بندی: ایجاد شکل ستون های ساختمان
در این مرحله، برای ساختمان شما جهت ساخت ستون های بتنی ساختمان به دور میلگردهای در هم تنیده شده قالب بندی ایجاد میشود. پس از قالب بندی مرحله بتن ریزی آغاز می شود. این مرحله نیازمند دقت و توجه به جزئیات است تا ساختمان به شکل دقیقی ساخته شود.
بتن ریزی و آرماتور بندی یا اسکلت بندی
در مرحله بتن ریزی و آرماتور بندی یا اسکلت بندی، بتن به عنوان مواد اصلی برای ساخت ساختمان استفاده میشود. بتن با آرماتورها تقویت میشود تا ساختمان به سختی و استحکام بالایی داشته باشد. این مرحله اساسی برای ساختمانهای مقاوم و پایدار است.
دیوار چینی: ایجاد اتاقها و فضاهای داخلی
در این مرحله، دیوارهای داخلی ساختمان ساخته میشوند. این دیوارها اتاقها و فضاهای داخلی را تعیین میکنند. انتخاب مواد مناسب برای دیوارها و دقت در نصب آنها اهمیت دارد.
اجرای سقف: ایجاد سقف ساختمان
سقف یکی از مراحل مهم ساختمانسازی است. این مرحله شامل نصب یا ساخت سقف و سیستمهای تهویه، برق و آبیاری ساختمان میشود. سقف باید محافظتی از ساختمان در برابر عوامل جوی فراهم کند.
گچ کاری: تزیین دیوارها و سقف
گچ کاری یکی از مراحل تزیینی ساختمان است. در این مرحله، دیوارها و سقفها با گچ تزیین میشوند. این مرحله به زیبایی و دکوراسیون داخلی ساختمان اضافه میکند.
سقف کاذب: ایجاد سقف های دکوراتیو
سقف کاذب یکی از جذابیتهای داخلی ساختمان است. این مرحله شامل ایجاد سقفهای دکوراتیو با طرحها و مواد مختلف میشود.
کف سازی: انتخاب و نصب کف
کف سازی مرحله بعدی ساختمانسازی است. در این مرحله، کفهای داخلی و خارجی ساختمان انتخاب و نصب میشوند. انتخاب مواد مناسب برای کف اهمیت دارد.
عایق کاری: حفاظت از ساختمان
در این مرحله، ساختمان با استفاده از عایقهای مختلف در برابر عوامل جوی و حرارت محافظت میشود. این مرحله به افزایش دوام و عمر مفید ساختمان کمک میکند.
کاشی کاری سرویس بهداشتی و آشپزخانه
کاشی کاری سرویس بهداشتی و آشپزخانه مرحله ای است که به زیبایی و بهداشت فضاهای اشپزخانه و سرویس بهداشتی اضافه میکند. انتخاب کاشیها و نصب آنها بر اساس استایل و نیازهای ساختمان انجام میشود.
نمای ساختمان: ایجاد زیبایی بیرونی
نمای ساختمان یکی از جنبههای مهم ظاهری ساختمان است. در این مرحله، مواد و روشهای مختلف برای تزیین نمای ساختمان استفاده میشوند تا ظاهری زیبا و جذاب برای ساختمان ایجاد شود.
اجرای تاسیسات ساختمان: برق، آب، گرما و تهویه
تاسیسات ساختمان شامل سیستمهای برق، آب، گرمایی و تهویه مطبوع است. این مراحل بسیار مهم هستند چراکه برای راحتی و ایمنی ساکنان ساختمان ضروری هستند.
کابینت آشپزخانه و شیرآلات
در این مرحله، کابینتهای آشپزخانه و شیرآلات نصب میشوند. این مرحله به آمادهسازی آشپزخانه و افزایش انعطافپذیری در استفاده از فضاهای ساختمان کمک میکند.
ختم به نمای شکیل و تکمیل ساختمان
ساخت ساختمان به نقطه ای میرسد که نیاز به تکمیل نمای شکیل دارد. در این مرحله، جزئیات نهایی مانند نصب درهای خارجی، پنجرهها و دکوراسیون داخلی انجام میشود و در نهایت نمای بیرونی ساختمان که ممکن است از جنس، سنگ، آجر، چوب، فلزات یا ... باشد ختم می شود.
انواع ساختمان از لحاظ نوع تکنولوژی
ساختمانهای سنتی:
ساختمانهای سنتی از مواد معمولی مانند بلوکهای سیمانی، چوب و سنگ ساخته میشوند. این ساختمانها معمولاً فناوریهای مدرن مانند سیستمهای خنککننده و گرمایشی پیشرفته ندارند.
ساختمانهای مدرن:
ساختمانهای مدرن از مواد مانند بتن مسلح، فلز و شیشه تشکیل شده و از تکنولوژیهای پیشرفته در طراحی و اجرای سیستمهای مکانیکی و الکتریکی بهره میبرند. این ساختمانها معمولاً دارای سیستمهای کنترل هوش مصنوعی و انرژی تجدیدپذیر هستند.
ساخت پیشساخته:
در این روش، اجزای ساختمانی مانند پنلهای بتنی، بلوکهای ساختمانی، سقفها و دربها پیشتولید میشوند و سپس در محل ساختمان به هم میپیوندند. این روش باعث صرفهجویی در زمان و هزینه ساخت میشود و معمولاً در پروژههای مسکونی و تجاری مورد استفاده قرار میگیرد.
ساخت خانه سبز:
ساختمانهای سبز به ساختمانهایی اطلاق میشود که با استفاده از تکنولوژیهای پایدار و دوستدار محیط زیست ساخته میشوند. در ساخت خانه سبز، معمولاً از مصالح بازیافتی و دوستدار محیط زیست استفاده میشود. هدف از این روش، کاهش مصرف انرژی، بهبود کیفیت هوای داخلی و کاهش اثرات منفی بر محیط زیست است. از جمله روشهای استفاده شده در ساخت خانه سبز میتوان به استفاده از سیستمهای خورشیدی، سیستمهای جمعآوری آب باران و سیستمهای انرژیزیست، سیستم های مدیریت انرژی هوشمند و مصرف بهینه منابع اشاره کرد.
ساخت خانه هوشمند:
در ساخت خانه هوشمند، از فناوریهای نوین مانند اینترنت اشیاء (IoT)، سیستمهای خانه هوشمند و اتوماسیون استفاده میشود. این روش به ساختمان امکاناتی مانند سیستمهای نورپردازی، گرمایش و سرمایش هوشمند، سیستمهای امنیتی و سیستمهای کنترل از راه دور میدهد.
همچنین، میتوان از ترکیبی از این روشها برای ساخت خانه استفاده کرد و بسته به نیازها و شرایط خاص، روش مناسب را انتخاب کرد.
امنیت انواع ساختمان
امنیت ساختمانها نقش بسیار مهمی در حفظ سلامت و ایمنی افرادی که در آن ساختمان زندگی میکنند یا کار میکنند، ایفا میکند. امنیت ساختمان شامل مجموعه اقدامات و تدابیری است که برای جلوگیری از وقوع حوادث غیرمنتظره و ایجاد یک محیط ایمن و سالم در نظر گرفته میشود. در زیر به برخی از جنبههای امنیتی که در انواع ساختمانها باید در نظر گرفته شوند را بررسی می کنیم:
- آتشسوزی: شامل استفاده از سیستمهای آتشنشانی مناسب، نصب آژیرهای حریق، راههای خروج اضطراری، آگاهیبخشی به ساکنان و کارکنان درباره رفتارهای در صورت بروز حریق و اجرای آزمایشات منظم آتشنشانی میشود.
- زلزله: ساختمانها باید با استفاده از طرحها و مواد ساختمانی مناسب برای مقاومت در برابر زلزله طراحی شوند. این شامل استفاده از سیستمهای تثبیت ساختمان، نصب سیستمهای هشدار زلزله، تعلیم و آموزش افراد در مورد رفتار در صورت وقوع زلزله و اجرای آزمایشات زلزله میشود.
- ایمنی سازه: ساختمانها باید بر اساس استانداردهای ساخت و با استفاده از مصالح و روشهای ساخت مناسب ساخته شوند تا از خطر سقوط و آسیب به ساکنان و کارکنان جلوگیری شود.
- امنیت فیزیکی: این شامل مواردی مانند نصب سیستمهای دوربین مداربسته، سیستمهای امنیتی و نظارتی، ساماندهی و کنترل دسترسیها، نصب سیستمهای اعلام سرقت و تعلیم و آموزش در مورد اقدامات امنیتی و شناسایی تهدیدات است.
- ایمنی الکتریکی: نصب و اجرای سیستمهای الکتریکی به طور صحیح، استفاده از مواد و تجهیزات الکتریکی استاندارد و برنامهریزی مناسب برای جلوگیری از خطرات الکتریکی از جمله مواردی است که در ایمنی الکتریکی ساختمانها باید مدنظر قرار گیرد.
به طور کلی، امنیت ساختمانها یک مسئله چند بعدی است که نیازمند توجه به جنبههای مختلفی است. همچنین، قوانین و مقررات مربوط به ساختمانها در هر کشور ممکن است متفاوت باشند. برای اطمینان حاصل کردن از امنیت ساختمان خود، بهتر است با متخصصان مربوطه یا مهندسان معماری و ساختمانی مشورت کنید و طبق ضوابط و استانداردهای محلی عمل کنید.
نکات مهم در انتخاب محل مناسب برای احداث ساختمان
در انتخاب محل احداثی ساختمان علاوه برنوع کاربری باید به یکسری نکات دیگر نیز توجه کرد که در این بخش به بررسی این نکات مهم میپردازیم:
- منطقه جغرافیایی: بررسی محیط طبیعی و شرایط جغرافیایی منطقه بسیار مهم است. این شامل آب و هوا، اقلیم، زمین شیب دار، خطرات طبیعی مانند زلزله، سیل و ریزگردها میشود. همچنین، میزان نور طبیعی، دسترسی به خدمات عمومی و نیازهای محلی نیز در نظر گرفته شود.
- دسترسی و ارتباطات: محل ساختمان باید دسترسی آسان به جادهها، خطوط حمل و نقل عمومی، فرودگاهها و سایر زیرساختهای حمل و نقل داشته باشد. همچنین، ارتباطات موجودیتها مانند شبکه تلفن، اینترنت و سیستمهای ارتباطی دیگر نیز باید در نظر گرفته شود.
- نیازهای موقعیت مکانی: باید نیازهای موقعیت مکانی ساختمان مد نظر قرار گیرد. این شامل نزدیکی به بازارها، مراکز خدماتی، مراکز بهداشتی و درمانی، مدارس، دانشگاهها و سایر مکانهای مورد نیاز است.
- تحقیقات حقوقی و مقررات: قوانین و مقررات ساختمانی و قانونی منطقه باید مورد بررسی قرار گیرد. اطمینان حاصل شود که محل انتخابی برای ساختمان با قوانین محلی سازگار است و اجازه ساخت و ساز در آن محل در دسترس است.
- تحلیل مالی: تحلیل هزینههای ساخت و نگهداری ساختمان در محل انتخابی بسیار مهم است. هزینههای زمین، مصالح ساختمانی، نیروی انسانی و سایر هزینههای مربوطه باید با درآمد و سود قابل قبول ساختمان مطابقت داشته باشد.
- پتانسیل توسعه آینده: در نظر داشته باشید که آیا محل انتخابی برای ساختمان قابلیت توسعه و تغییر در آینده را دارد یا خیر. این برای اجتناب از محدودیتهای آتی و افزایش ارزش ساختمان بسیار مهم است.
با توجه به این عوامل ، میتوانید محل مناسبی برای ساخت ساختمان را انتخاب کنید. همچنین، مشاوره حرفهای از متخصصان مهندسی و معماری نیز میتواند در انتخاب محل مناسب بسیار مفید باشد.
قیمت ساختمان
همانطور که در این مقاله اشاره کردیم، ساختمان از اجزای متفاوتی تشکیل شده است. این اجزا شامل نما، مصالح ساختمانی، سقف، درب و پنجره و غیره. مصالح ساختمانی نیز عبارتند از آجر، شن، سیمان، نما، گچ و غیره.
هر کدام از این اجزا قیمتهای متفاوتی دارند که به عوامل بسیار زیادی بستگی دارد. از کنار هم قرار گرفتن این اجزا یک ساختمان به وجود میآید و قیمت ساختمان برای مشتری ارائه میشود. بدیهی است که قیمت یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار در خرید ساختمان است. یک ساختمان با تمام امکانات ویژه و لاکچری باید از مصالح باکیفیت و مرغوبی تشکیل شده باشد. آجر محک ارائه دهنده مصالح ساختمانی است و شما برای استعلام دقیق قیمت این مصالح به سایت رسمی آجر محک مراجعه فرمایید. با خرید مصالحی با قیمت منصفانه در نهایت قیمت ساختمان نیز پایین خواهد آمد.
خرید ساختمان
خرید ساختمان، یکی از موفقیتهای زندگی برای هر فرد محسوب میشود. خریدارانی که به دنبال خرید ساختمان هستند، باید معیارهایی را برای خرید در نظر داشته باشند. اینگونه میتوانند خانهای سرشار از آرامش خرید کنند. معماری و نمای ساختمان یکی از اولویتهای انتخاب ساختمان است. نمای کلاسیک یا مدرن؟ ساده یا پیچیده؟ چه تعداد اتاق خواب؟ با چه متراژی؟ این سوالات از مهمترین عوامل برای انتخاب و خرید یک ساختمان هستند. معیار بعدی نوع مصالح بکار رفته و سن ساختمان است. ساختمانهایی که از مصالح با کیفیت تشکیل شدهاند و سن کمتری دارند، قیمت بالاتری خواهند داشت. در مقابل، ساختمانهای قدیمی از مصالحهای قدیمی استفاده شده است و میتواند هزینههایی را در بر داشته باشند. شما میتوانید در صورت خرید ساختمان قدیمی و نیاز به بازسازی آن، از آجر محک کمک بگیرید و با بهترین مصالح، ساختمان خود را بازسازی کنید. برای مشاوره خرید ساختمان و مصالح به کار رفته در آن به سایت محک مراجعه کنید و یا ارتباط مستقیم با کارشناسان مجرب این مجموعه با شمارههای 02128421918 تماس حاصل فرمایید.
کلام آخر
در این مقاله تمام نکات مرتبط با ساختمان و ساختمان سازی را بیان کردیم، اگر تصمیم به شروع ساختمان سازی دارید و تجربهی زیادی در این راستا ندارید بهتر است قبل از هرکاری با متخصصان و مشاوران در صنعت ساخت و ساز مشورت کنید، شما می توانید با شرکت آجر محک تماس بگیرید و از مشاوره رایگان کارشناسان مجموعه بهرمند شوید.